Honderduit uitgebuit!

Na een week afwezigheid door ziekte, keer ik terug naar mijn plek. De zon schijnt en verwarmt niet enkel mijn gemoed, maar ook mijn spieren. Wat welkom is, want ik voel dat ik een infectie achter de rug heb. Mijn spieren zijn stram, stijf en opgezwollen. Een vermoeiende mix. Het is gemakkelijk om je hoofd te laten hangen wanneer je deze smeltkroes aan 'schmerz' in je draagt. Ballet is niet meer iets wat ik na 14 dagen gewoon terug oppak waar ik het had laten liggen. Zo werkt mijn lichaam niet meer. Maar ik voel ook veel blijdschap! Want ik mag weer en ik kan weer dansen. Rustig werk ik de spiergroepen los. Het van binnenuit kneden en trekken wordt gesynchroniseerd met wat gepuf en gemor. Maar niets zorgwekkend en niets onbekend. En dat op zich is al een geruststelling. Ik stel mezelf de vraag met welke intentie vandaag mijn balletles aanvang. De schade opmeten is er duidelijk één, maar het is in werkelijkheid minder pessimistisch dan dat het klinkt. Het één-worden en terug samenvallen met mijn instrument is er ook één. Misschien wel de belangrijkste. Ik denk terug aan het gesprek dat ik dinsdagavond had via Zoom met Frederik Deberdt. Hij zei in dat gesprek dat een danser zijn ambacht eerst meester wordt en daarna de rust en het vertrouwen vindt om zijn kunstenaarschap uit te diepen. Frederik is een gevierd danser aan het ballet van Thierry Malandain in Biarritz, Frankrijk. En hij is ook een goede vriend. We kunnen dus heel open praten en zelfs stevig verschillen van mening. Hier over dus ook. Want zoals je tijdens de vorige blogposts misschien al las, is het mijn overtuiging dat de twee vaardigheden tegelijkertijd kunnen/dienen ontwikkeld worden. Maar nu ik hier zo sta te huffen en puffen, kan ik niet anders dan toegeven dat ik in de eerste plaats met mijn ambacht bezig ben. En als ik echt heel eerlijk ben, vandaag eigenlijk uitsluitend met mijn ambacht bezig ben. Het zal wel een zicht zijn voor de mensen op het voetpad en toevallige voorbijgangers. Ik knijp in mijn dijen, sla met mijn vuisten op mijn bilspieren, trek aan mijn hielen... Niets is elegant, maar eerder heel onomwonden. En ik moet toegeven, dit is ook ballet. Ballet is niet steeds mooi, elegant, beheerst en doorleefd gebracht. Ballet is dans met je eigen lichaam als instrument en daardoor vaker rauw, pijnlijk, moeilijk en een hoop gestuntel. In beide gevallen blijft het wel degelijk hele hoop noeste arbeid en een ongelooflijk intensief engagement. Maar ik geniet en op dit moment is er zowel letterlijk als figuurlijk even geen vuiltje aan de lucht. Tot na deze sessie... Uit gewoonte check ik mijn telefoon even voor ik de plek verlaat. Een uur en half onbereikbaar zijn blijkt vaak een eeuwigheid in deze snelle tijden. En mijn oog valt op een melding van een artikel dat handelt over dansers die geëngageerd werden voor de laatste nieuwe videoclip van Stromae. Zij kregen €150 voor 3 lange dagen werk in openlucht afgelopen januari. Hun middagmaal bestond uit wafels, voorzien door het productiehuis. Geëngageerd.

Laat het woord even binnen komen.

Geëngageerd, tewerkgesteld, aangenomen, verbonden. Geëngageerd, toegewijd, bezield, betrokken, begeesterd. Het productiehuis in kwestie heeft dansers, die jaren noeste arbeid hebben geleverd om een ambacht meester te worden dat toeschouwers het plezier verschaft uit de sleur van de dag te breken, uitgebuit uit winstbejag. Het productiehuis in kwestie heeft kunstenaars, die hun eigen lichaam in de vrieskou ten dienste hebben gesteld van het esthetisch en artistiek genoegen van een pop-ster, uitgebuit uit winstbejag. Het productiehuis in kwestie heeft mensen, die na 2 lange jaren zwarte sneeuw te hebben gezien omdat ze hun beroep niet naar behoren konden uitoefenen door het droeve overheidsbeleid van onze ignorante ministers en hun kabinetten, uitgebuit uit winstbejag!

Dit is zo schadelijk en tegelijk grotesk, op zo veel niveau's. Ik weet dat het erg gesteld is met het respect naar kunstenaars toe. Maar wanneer het respect van kunstenaars naar andere kunstenaars op dit peil zinkt, heb ik meer dan wat zonlicht en de Schelde nodig om hier niet ondersteboven van te zijn! In een eerdere blog had ik het over een circulaire beweging van het aanzien van de maatschappij tegenover de kunstenaar. Ik vertelde toen dat ik dacht dat we op de absolute bodem zaten en helemaal onderaan in de cirkelbeweging. Nu blijkt onze positie toch nog lager te kunnen vallen. We zijn gewoon uit de cirkel gezet! En weet je wat het allerergste is aan dit gegeven? De vaststelling dat ik niet eens verbaasd ben. Het voelt eerder als een extra bevestiging.

Over het aandeel van Stromae als persoon en artiest aan deze miserie ga ik nu geen uitspraken doen. Ik weet niet of hij wist wat de gage van de dansers bedroeg. Maar dat zijn eigen productiehuis, zijn team, zich niet heeft vergewist van de arbeidsvoorwaarden waaraan de dansers werden blootgesteld die voor zijn clip werden geëngageerd, kan er bij mij niet in. Zelfs al besteedt je de job uit aan een ander bedrijf, dan nog blijft het resultaat je eigen eindverantwoordelijkheid!

En met resultaat bedoel ik niet enkel de clip zelf, maar ook het proces en de context waarbinnen deze totstandkoming heeft plaatsgevonden.

Het is simpelweg niet goed te praten en getuigt van een opportunistische exploitatie. Dat er dus veel werk aan de winkel is vandaag op vlak van respect en waardering kan dus echt niet meer als 'gevoel' of 'emotie' worden weggezet. Dat is dan tenminste duidelijk. Dat ik vanaf dit moment in beslag genomen wordt door het antwoorden van stompzinnige en kortzichtige opmerkingen betreffende het artikel op verschillende media en fora, is evenmin een verrassing. Maar ik ben het verplicht, tegenover mijn collega's, tegenover de sector en niet in het minst tegenover de kunst! Over schmerz gesproken...